در این اپیزود از ویکیپلاس، مرتضی ارشاد جامعه شناس همراه ماست و از دیکتاتورهای گوشت خوار و گیاهخواری حرف میزنه که بر اساس تصمیم زندگی خودشون دیگران رو مجبور به انتخابی مشابه میکنند. از نمایش سیخ کباب در تجمعات گیاه خوارها حرف زدیم و نظر برخی رو درباره گوشت و گیاه پرسیدیم…..
قدیمی ترین شکل پاستا، که در گستره اروپا از سالیان دور و علل خصوص در ایتالیای کنونی طبخ میشده لازانیاست. این غذا از سبک زندگی ایتالیاییها به دلیل فقر در دوران گذشته به جامانده است. لازانیا تقریبا در تمام جهان با اندکی تغییرات به یک شیوه کلی درست میشه. در این شماره از ویکیپز سیری میکنیم در تاریخ امپراطوریها و از ماجرای ظهور این غذای ماندگار در جهان میگیم.
ایران دو دوره، یکی درسال ۱۲۹۶ تا ۱۲۹۸ شمسی و بار دیگه در ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ درگیر یک قحطی سراسری شد که مرگ و میر فراوانی به همراه داشت. در واقع کمبود گسترده غذا رو قحطی میگن که معمولا با سوتغذیه و گرسنگی و افزایش مرگ و میر همراهه و بر اثر برخی عوامل سیاسی اقتصادی و زیست محیطی پدید میآد. در این شماره از قحطی صحبت میکنیم.
کوفته، یکی از سنتیترین و اصیل ترین غذاها در میان ایرانیهاست که شهرت جهانی داره و منتسب به شهر تبریزه .انواع کوفته در نقاط مختلف خاورمیانه تهیه میشده و از سالیان دور در مناطق ترک نشینی مثل تبریز و آذربایجان طبخ میشده. این غذا در همهی مراسمهای رسمی، چه نهار و چه شام، با عطر و بوی دلنشینش همراهمون بوده و ممکنه به خاطر سختی در طبخش پای ثابت سفرههای خونگیمون نباشه اما قطعا دیدن فرم گرد و انتظار برای رسیدن به جایزه وسط اون، خیلیهامون رو خوشحال میکنه. پخت کوفته در هر شهری شگرد مخصوص به خودش رو داره، در این شماره از ویکیپز، سیری میکنیم در خاطرات مردم و از شگردهاشون برای طبخ کوفته خوش رنگ و متفاوتشون میشنویم .
گوشتخوار بودن یا گیاهخوار بودن؟مسئله این است. ذات حقیقی ذائقه انسان چیه؟ آیا گونه انسان، از ابتدا گوشتخوار و شکارگر بوده و برای ادامه بقا و سیر تکامل و چیره شدن بر مشکلات بقا در درازای تاریخ، مجبور به گیاهخواری شده یا از ابتدا گیاهخوار بوده ولی خوی گوشت خواری و خون خواری رو همیشه در زیر پوست خود مخفیانه به همراه داشته؟
در این شماره با “حامد صرافیزاده” سازنده پادکست “ابدیت و یک روز” حرف زدیم که برای ما داستان فیلمی به اسم لخم رو روایت میکند. این فیلم داستانی از تغییر ماهیت یک فرد و کاراکتر از گیاهخوار به گوشتخوار و بعد از اون به آدمخواریه.
کاراکتر اصلی فیلم یک وضعیت پیچیده رو برای ما به صورت استعاری تصویر میکنه که به ذات واقعی نوع بشر برمیگرده.
در این شماره از ویکیپز به خوراک مقوی پرداختیم که در میان غذاها به صبر و بردباری مشهوره و روایتهایی وجود داره که اولین آشی بوده که در جهان پخته شده است. گندم، یکی از اولین دانههای مورد استفاده بشر است که در سرزمینهای مختلف، بسته به جغرافیا، پس از ترکیب با مواد مختلف، تبدیل به غذایی شده که با نامهایی مثل حلیم، هلیم، هریسه یا هالیسا حتی به مراسم مذهبی هم راه پیدا کرده. مراسمی که برای برگزار کردن آن، افراد شبزندهداری میکنند و تا صبح، دیگهای هلیم را لت میزنند.
برای پرداختن به یک شخصیت در فیلم سینمایی جزئیاتی در نظر گرفته میشود که کاراکتر کاملتر و گاهی باور پذیرتری را داشته باشیم. جزئیاتی که ممکن است حتی با دیدن چندباره یک فیلم کشف شود و یا پر از المانهای پررنگی در جلوی چشمانمان باشد.
شغل و یا نوع خورد و خوراک یکی از این نمونه هاست که معمولا کارگردان صاحب سبک و فیلمی که حرفی برای گفتن دارد به سادگی از کنار آن نمیگذرد.
در این شماره با «امیدخاکپور» سازنده پادکست «رادیو پایان»، از کاراکترهای معروف سینما حرف زدیم که شغلشان وابسته به موادغذایی و مشخصا گوشت حیوانات است. آیا مشاغلی مانند سلاخی، گوشت فروشی، کله پزی و….. همیشه نماد خشونت است؟ و یا یک گیاهخوار از خشونت فراریست؟
در این شماره از ویکیپز، به پلوی قرمز رنگی میپردازیم که تکههای لوبیاسبز و گوشت، آن را تزئین کرده و در مدت تقریبا صد سال، توانسته خود را به صدر لیست غذاهای مورد علاقهی ایرانیها برساند. اجزای تشکیلدهندهی این پلو، صد سال پیش به زمینهای کشاورزی ایرانیها راه باز کرده. پس دلیل این همه شهرت و محبوبیت چیست؟
علاوه بر این، دربارهی تک تک اجزاء این غذا، از نوع گوشت و ادویه گرفته تا شیوهی مخلوط کردن برنج و مواد لوبیاپلو، در هر سفره تفاوتهای زیادی وجود دارد. حتی اسم این غذا هم پر حاشیه و مایهی بحث است. در این شماره از ویکیپز با ما همراه باشید تا داستان سفر لوبیاپلو، از نقاط مختلف جهان به سفرهی ایرانیها را بشنوید.
در «ویکیپز پلاس» از حواشی مربوط به غذا صحبت میکنیم. در این شماره در کنار خاطرات شما به این سوال همیشگی پرداختیم که آیا نوع خورد و خوراک ما در خلق و خویمون تاثیر داره؟ آیا گیاه خواری، ما رو آدمهای بهتری میکنه؟ و یا برعکس گوشتخواری، موجب رشد خوی دیکتاتوری در ما میشه؟
یکی از قدیمی ترین و خوشخوراک ترین گیاهانی که جاشو در سفره های ایرانی ها باز کرده بادمجونه، که پایه بسیاری از خوراک های ایرانی هم شده، در این اپیزود از ویکیپز به سراغ مسما غوره بادمجون رفتیم. ممکنه بشه از هر غذایی در سفره ایرانیها گذشت و صرفنظر کرد اما رنگ و رخ خورش بادمجون جاافتادهی اصیلی که بر روی پلوی دم کشیده ایرانی ریخته شده نمیشه گذشت. خورش بادمجون یا همون مسما بادمجون یک آشنای قدیمیه و در این اپیزود داستان گیاه دوست داشتنی بادمجان و خلق این خورش بی نظیر رو میشنویم و از دستورالعمل های خاص و بومی سازی شده شهرها براتون میگیم.
یکی از محبوبترین و قدیمی ترین نوع غذاها در گستره خاورمیانه که از سالیان دور طبخ میشده کباب است. این غذا از زندگی نیاکان ما، به دلیل فرهنگ شکار و دامپروری به جا مانده است که با شهری شدن زندگی و در پس اون مدرنیته، غذای جدیدی به وجود آمد، که یادآور غذای نیاکان ماست و این امکان را به ما میدهد که در شرایط زندگی شهری و در درون خانه بتوانیم کباب مدرن بپزیم، دیگ و تابه، به جای زغال و چوب و آتش، به اپیزود کباب دیگی خوشآمدید.
«ویکیپز پلاس» عنوان بخش جدید و فانتزی در پادکست «ویکیپز» است که خاطرات جذاب و شنیدنی شما رو گردآوری کرده و به صورت پادکست حالخوبکن کوتاهی تدوین و منتشر میکند. شما هم خاطرات جذابتون رو از غذاهایی که تو اپیزودهای گذشته شنیدین برامون در واتساپ به شمارهی 09025858863 ارسال کنید تا همراه با ما بخشی از این مشارکت باشید.
قیمه، از مذهبیترین و سنتیترین غذاها درمیان ایرانیهاست که از سالیان دور طبخ میشده. این غذا در همهی مراسمهای رسمی و غیر رسمی, چه عزا و چه عروسی، چه نهار و چه شام، با عطر و بوی دلنشینش همراهمون بوده و پای ثابت سفره های خونگی و رستورانیه. پخت قیمه در هر شهری شگرد مخصوص به خودش رو داره، در این شماره از ویکیپز سیری میکنیم در خاطرات مردم در شمال و جنوب و غرب و شرق ایران و شگردهاشون رو برای طبخ خورش خوش رنگ و ایده آلشون میشنویم .
«ویکیپز پلاس» عنوان بخش جدید و فانتزی در پادکست «ویکیپز» است که خاطرات جذاب و شنیدنی شما رو گردآوری کرده و به صورت پادکست حالخوبکن کوتاهی تدوین و منتشر میکند. شما هم خاطرات جذابتون رو از غذاهایی که تو اپیزودهای گذشته شنیدین برامون در واتساپ به شمارهی 09025858863 ارسال کنید تا همراه با ما بخشی از این مشارکت باشید.
در این شماره از ویکیپز به نانی میپردازیم که تبدیل به غذایی جهانی شد و نمادی از زندگی سریع امروزیه، محبوب ترین غذا بین تمام کشورها یعنی پیتزا ، همه میدونن که پیتزا یک غذای معروف ایتالیاییه اما برای اینکه بدونید داستانش از کجا شروع شده باید همراه ما باشید تا براتون از تاریخ پر اوج و فرودش بگیم.
ترش یا شیرین بودن خورشت فسنجان همیشه دستمایهی بحث و جدال دوستداران غذاست. در هر گوشه از ایران که این خورشت اشرافی ساخته میشود؛ با توجه به ذائقه و عادتهای غذایی، میزان ترشی و شیرینی فسنجان نیز متفاوت است. بار دیگر تاثیر جغرافیا باعث شده تا از موادی تقریبا مشابه، طعمهای متنوعی زاییده شود. با ویکی پز و داستان سفر فسنجان به شهرهای مختلف همراه باشید.
الویه، جزو یکی از خوراکی های لذیذ و پر طرفدار ایرانی هاست که از نظر قدمت زمانی به اتحاد جماهیر شوروی سابق باز میگردد. این غذا را در کشورهای غربی با نام «سالاد روسی» میشناسند. در این قسمت از ویکیپز به داستان سالاد الویه میپردازیم.
در این شماره از ویکیپز از “آش رشته” صحبت میکنیم. یکی از غذاهای محبوب ایرانی که از مراسم سال نو گرفته تا سردترین شبهای زمستانی همراه سفرهی ایرانی بوده. در هر بخش از ایران، باورها و جغرافیا در شیوهی پخت این غذا تاثیر داشته که در این اپیزود به آن میپردازیم.
“قلیه ماهی” یکی از غذاهای محبوب و رایج در شهرهای حاشیهی خلیج فارس است. عطر ماهی پخته شده با سبزی و انواع ادویه به حدی به عنوان شاخصهی فرهنگی این منطقه ثبت شده که به محض حس کردن بوی این خورشت، ریتم موسیقی جنوب هم در ذهن تداعی میشود. در این قسمت از ویکیپز به جست و جو دربارهی این خورشت در شهرهای مختلف جنوب ایران میپردازیم.
کباب، یکی از غذاهای لذیذ و پر طرفدار ایرانی هاست که از نظر قدمت زمانی به چیرگی انسان های اولیه بر آتش در گسترهی خاورمیانه که از نخستین خاستگاههای تمدن جهان به شمار میرود باز میگردد. این غذا از زندگی نیاکان ما، به دلیل فرهنگ شکار و دامپروری به جا مانده است. در این قسمت از ویکیپز به کباب میپردازیم.
سوشی که در ابتدا، یک روش نگهداری برای ماهی در زمان گذشته بوده، به مرور جایی در میان دستور غذای آشپزهای خاور دور باز میکنه. امروزه سوشی یک غذای محبوب ژاپنیه که در تمام دنیا هم طرفداران خاص خودش رو پیداکرده و با کمی تغییر در نحوهی ارائه به سلیقه غذایی مردم کشورهای میزبان نزدیک شده. در این شماره از پادکست ویکی پز داستان مسیر سوشی رو در کنار خاطرات مردم از این غذا تعریف میکنیم.
قرمه سبزی یکی از محبوبترین خورشهای ایرانیه که از سالیان دور در این مرز و بوم طبخ میشده. این غذا تقریبا در تمام کشور ( به جز تنوع در چاشنی) با یک دستور، پخت میشه و نمونهی خانگیاش محبوبیت بیشتری از نوع رستورانیاش دارد. در این شماره سیری میکنیم در خاطرات مردم از این غذا در شمال و جنوب و غرب و شرق ایران و تجربههای متفاوتشان از بو و طعم قرمه سبزی رو میشنویم.
اسپاگتی یکی از غذاهای جهانگیر تاریخ بوده که مبدا آن کشور ایتالیا است. این غذا یکی از مهمترین غذاهای منو تمامی رستورانهاست و در اشکال مختلفی بروز و نمود پیدا میکند. ما در این اپیزود تلاش کردیم تا شکل ایرانیشده اسپاگتی را که با عنوان ماکارونی میشناسیم معرفی کنیم. خاطرات و داستانهای مختلف از زبان مردم و تفاوتها و تغییرات آن همراه با اتفاقات جذاب و شنیدنی بخش مهمی از این اپیزود ویکیپز است.
آبگوشت از غذاهای لذیذ و پر طرفدار ایرانی هاست که از ترکیب گوشت،حبوبات و سبزیجات تشکیل شده است که با “تیلیت کردن” خورده میشود.این غذا از زندگی کوچی و عشایر نیاکان ما، به دلیل فرهنگ دامپروری به جا مانده است.در این قسمت از ویکیپز درباره آبگوشت حرف میزنیم.